Web’in evrimi, tam olarak web ‘’yaşayan bir organizmadır’’ tıpkı onun gibi evrim geçirir sözüyle anlatılabilir. 1966 yılında ilk kez Arpanet ile ortaya çıkışından bu hale gelene kadar değişmeye ve mükemmelleşmeye devam etti.
Peki, Web 1.0, Web 2.0, Web 3.0 ‘e gelene kadar neleri deneyimledik?
Web’in evrimi şu şekildedir:
Web 1.0 Dönemi
Web 1.0 web’in ilk ve en ilkel versiyonudur, kullanıcılar sadece bilgiyi alabilen konumdadırlar. İnsanlar bu dönemde interneti var olan bilgileri elde etmek, çoğunlukla onlara çeşitli web sunucuları tarafından sağlanan içeriği okumak, program ve dosya indirmek için kullanmaktaydılar. Uzmanlar tarafından ‘’salt okunur web’’ olarak da tanımlanan bu dönem etkileşimsiz bir dönemdir.
Kısaca Web 1.0 internette yayınlanmış olan bilgilerin pasif bir şekilde alınması demektir. Yalnızca web üzerinden kullanıcıya bilginin iletilmesini mümkün kılmakta ve tek yönlü bilgi akışı sağlamaktadır.
Web 2.0 Dönemi
Web 2.0, 2004’de kullanılmaya başlanan bir sözcüktür. İkinci nesil internet hizmetlerini yani internet kullanıcılarının ortaklaşa ve paylaşarak yarattığı sistemleri tanımlar.
Web 2.0: ‘’Yeni iş biçimlerini, sosyal yapıları ve teknoloji sunumlarını teşvik etmek için insanlar, içerik ve veri arasındaki verimli etkileşimi kolaylaştıran teknoloji ve uygulamalar düzenidir.’’ Son dönemde sosyal medya da denilmektedir. Web 2.0’de çift yönlü bilgi akışı bulunmaktadır.
Sosyal medya, kullanıcı kontrolüne ve katılımına dayandığı için çok daha etkin ve interaktif bir iletişim sağlamaktadır. Sosyal medya kavramı, 2000’li yıllarda pek çok sosyal ağ siteleri ile gündeme gelmiştir. Kullanıcıların bilgi edindikleri, kişisel mesajları ve video gibi diğer içerikleri paylaşabildikleri elektronik iletişim formları olarak tanımlanabilir.
Web 2.0’de hedeflenen tüketiciyi önceden hazırlanan bir alana davet etmek yerine bulundukları yerde, etkileşimde bulundukları şekilde iletişim kurmayı temel alır. Sosyal medya çağı ile klasik medyanın tek yönlü ve sınırları belirli alanından çıkıp, çok yönlü ve sınırları süreç içerisinde oluşan bir döneme geçilmiştir.
Web 3.0 Dönemi
Son zamanlarda Metaverse kavramının etkisiyle sık sık duyduğumuz Web 3.0 terimi ilk defa 2006’da Zeldman’ın Web 2.0’ı eleştiren bir makalesinde görüldü.
Web 3.0; internetin merkezi olmayan ve genel blok zincirlerine dayanan, kontrolünün insanın elinden çıktığı web dünyasıdır. Çünkü Web 3.0 cihazlar arası etkileşimle internetin kendi kendini yaratacağı bir web dünyası olacaktır.
Web 3.0 semantik web olarak da bilinir çünkü verileri oldukça etkili bir biçimde kullanır. Türkçe karşılığı Anlamsal Ağ olan Semantik Web, online içeriklerin sadece insanlar tarafından değil, yazılımlar tarafından da kolayca anlaşılabilir, kullanılabilir olmasını amaçlayan bir web projesi olma özelliği taşıyor.
Web’in sınırsız bilgiden oluştuğunu düşünürsek semantik web, tüm web’i tek bir çatı altında toplayacak, arama, bulma, yorumlama sürecini de üstlenecektir.